بررسی و تحلیل نقش حذیفه‌بن‌یمان در تاریخ صدر اسلام (36 تا 1 ق/657 تا 623م)

اصحاب رسول خدا(ص)، در رخدادها و حوادث عصر خویش و حتی تغییرات و تحولات سال­ها و قرون بعد، تاثیرگذار بوده­اند؛ پس برای شناخت درست و دقیق  اوضاع  سیاسی و نظامی تاریخ صدر اسلام، بررسی شخصیت و عملکرد آن‌ها ضرورتی انکارناپذیر است. حذیفه‌بن‌یمان از اصحاب کِبار رسول خدا(ص) بوده است که در تمامی جنگ‎های حضرت شرکت کرده و در جریان سوء­قصد منافقان، در عقبه هرشى، به حفاظت از پیامبر(ص) پرداخت. وی چون در این حادثه منافقان را شناخت به صاحب سِر رسول خدا(ص) معروف شد که این امر، وی را صاحب هویت سیاسی و اجتماعی مهمی در جامعه اسلامی کرده است. مسئله مقاله پیش‌رو، بررسی نقش حذیفه‌بن‌یمان در حوادث و جریان­­های سیاسی‌نظامی صدر اسلام، ازجمله غزوات دورة پیامبر(ص) و فتوح عصر خلفا، همچنین جایگاه وی در شناسایی و گسترش تشیع و حمایت از اهل‌بیت، به‌خصوص حضرت علی(ع) است. این پژوهش  با روش توصیفی‌تحلیلی و  با استفاده از منابع اصلی و بهره­گیری از یافته­­­­­های پژوهشی جدید، سامان یافته است. یافته‌های این پژوهش، گویای آن است که حذیفه‌بن‌یمان در تمامی جنگ‌های پیامبر(ص) شرکت کرده است. وی از فرماندهان عالی‌رتبه در فتوحات ایران بوده و آذربایجان و نهاوند به فرماندهی وی فتح شده است. حذیفه از شیعیان به نام امام علی(ع) بوده که با بیان دیدگاه‌ها و موضع­گیری‌ها خود، در روند گسترش تشیع نقش اساسی داشته است.